Downloadsachmienphi.com

Hậu hiện đại ở Nga

Hậu hiện đại ở Nga - Mikhail Epstein
Hậu hiện đại ở Nga –

Hậu hiện đại ở Nga

Tác Giả:

Thể Loại: Triết Học

Vui lòng nhấp vào liên kết bên dưới để tải Ebook.

Giới Thiệu Sách:

Hậu hiện đại ở Nga –

Những tiền đề hiện đại chủ nghĩa của chủ nghĩa hậu hiện đại Trong các cuộc tranh luận, chủ nghĩa hậu hiện đại được lí giải như một hiện tượng thuần phương Tây, mà, nếu như có liên quan tới các nền văn hoá không phải phương Tây, như chẳng hạn, thì nó chỉ là kết quả của quá trình tây hoá không tránh khỏi và ngày càng gia tăng ở các nước này. Bài viết của chúng tôi nói về những quy luật phát triển văn hoá ở thế kỉ XX, có thể xem như là những quy luật chung cho cả phương Tây lẫn nước Nga, mặc dù trong thời đại đã qua nước Nga phân liệt với thế giới phương Tây và đối lập với nó. Chính vì tính “cách mạng” của nước Nga trong quan hệ với phương Tây, nên nó đã được liệt vào hệ hình cách mạng chung của thế kỉ XX.

Nửa đầu thế kỉ XX xẩy ra vô số các cuộc cách mạng – “cách mạng xã hội”, “cách mạng khoa học”, “cách mạng tình dục” -, và những bước ngoặt cách mạng trong các lĩnh vực như vật lí, tâm lí, sinh học, triết học, văn học, nghệ thuật. Tại nước Nga những bước ngoặt đó diễn ra trên các phạm vi khác với phương Tây, song bản thân mô hình cách mạng của sự phát triển đã gắn hai thế giới lại và cho phép giải thích tại sao ở nửa sau thế kỉ XX lại có được sự tương đồng loại hình giữa chủ nghĩa hậu hiện đại phương Tây và nền văn hoá Nga hiện đại vốn cũng đang phát triển dưới dấu hiệu “hậu” (post) – hậu Xô Viết, hậu không tưởng.

Tính cách mạng – hiển nhiên đó là hiện tượng của chủ nghĩa hiện đại, hiểu theo nghĩa rộng của từ, – có thể xác định như sự tìm kiếm một thực tại thuần túy, cao cả và xác thực, một thực tại đứng đằng sau những kí hiệu và những hệ thống văn hoa (1). Có thể coi J. J. Rousseau là thủy tổ của chủ nghĩa hiện đại với sự phê phán nền văn minh đương đại và sự khám phá ra tồn tại “khởi nguyên”, chưa bị “tha hoá” của tự nhiên. Chủ nghĩa Marx, chủ thuyết Nietzsche và học thuyết Freud – những phong trào hiện đại chủ nghĩa -, phê phán ảo tưởng ý thức hệ tư tưởng và tìm kiếm một thực tại “thuần khiết” trong sự tự phát triển của vật chất và sản xuất vật chất, trong bản năng sống và ý chí vươn tới quyền lực, bản năng tính dục và trong quyền năng của vô thức. Trong ý nghĩa này nhà hiện đại chủ nghĩa chính là J. Joyce, người đã khám phá ra “dòng ý thức” liên tục và những “nguyên mẫu huyền thoại” đằng sau những hình thức ước lệ của “cá nhân hiện đại”; Kazimir Malevich người xoá bỏ tính đa dạng, phong phú của màu sắc trong thế giới hiện tồn để thể hiện cơ sở hình học của nó – “hình vuông đen”; Velimir Khlebnikov, người khẳng định thực tiễn thuần khiết bằng thứ ngôn từ “vòng vèo”, “khó hiểu”, kiểu lảm nhảm lên đồng “bobêobi peli gupư”, bằng ngôn ngữ tượng trưng ước lệ.

Nhìn chung, chủ nghĩa hiện đại có thể xem như cuộc cách mạng nhằm xoá bỏ ước lệ văn hoá và tính tương đối của các kí hiệu và khẳng định thực tại đứng đằng sau nó, một thực tại thuần túy, đúng đắn: “vật chất” và “kinh tế” trong chủ nghĩa Marx, “cuộc sống” trong chủ thuyết Nietszche, “tính dục” và “vô thức” trong học thuyết Freud, “hứng khởi sáng tạo” của Bergson, “dòng ý thức” của J. Joyce và W. James, “hiện sinh” trong chủ nghĩa hiện sinh, v. v…

Chủ nghĩa hậu hiện đại phê phán chủ nghĩa hiện đại chính vì ảo tưởng của nó về “chân lí cuối cùng”, “ngôn ngữ tuyệt đối”, “phong cách mới”, những thứ dường như mở ra con đường tới một “thực tại thuần khiết”. Bản thân tên gọi đã chỉ ra rằng “hậu hiện đại” – một hệ hình văn hoá mới, hình thành chính trong quá trình chối bỏ chủ nghĩa hiện đại -, với tư cách một kinh nghiệm khép kín, tinh giản những hệ thống kí hiệu, hội nhập chúng vào hệ thống của mình. Bản thân cách hiểu về một thực tại nào đó nằm ở đằng sau các kí hiệu đã bị chủ nghĩa hậu hiện đại phê phán như một ảo tưởng nữa, “ảo tưởng cuối cùng”, như tàn dư khó vượt qua của thứ “siêu hình học hiện tồn” già cỗi. Thế giới của những cái thứ sinh, của những phản ánh ước lệ xem ra còn nguyên gốc hơn là thế giới của cái gọi là “thực tại”. Trên cơ sở đó xuất hiện những phong trào hậu hiện đại đa dạng, thí dụ như trường phái ý niệm Nga đã khám phá bản chất của thực tại Xô Viết như một hệ tư tưởng huyễn tưởng, như một hệ thống các kí hiệu được copy từ “cái được biểu đạt” vắng mặt hay trống rỗng.

Ởû chương này người viết muốn nêu lên mối liên hệ qua lại giữa chủ nghĩa hậu hiện đại và chủ nghĩa hiện đại, như hai mắt xích của một hệ hình văn hoá được bao quát bằng khái niệm “phì đại – hyper”. Nếu như văn hoá Nga và văn hoá phương Tây có chung gốc rễ ở chủ nghĩa hiện đại trước đây, thì những song trùng hiện nay giữa chủ nghĩa hậu hiện đại phương Tây và dị bản Nga “hậu” (post) có một độ sâu mới, như những con đường làm mất đi cái di sản “cách mạng” chung của chúng. Chính cách mạng, giống như sự tìm kiếm và khẳng định “thực tại thuần khiết”, đã dẫn tới sự hình thành những thực tại giả – sân chơi cho nghệ thuật hậu hiện đại ở cả phương Tây, lẫn ở Nga -, giống như những kí hiệu rỗng, không chỉ gì cả.

We will be happy to hear your thoughts

Leave a reply

Downloadsachmienphi.com
Logo