Vui lòng nhấp vào liên kết bên dưới để tải Ebook.
Giới Thiệu Sách:
Giải Mã Trí Tuệ Cảm Xúc – Andrea Bacon, Ali Dawson
Trí tuệ cảm xúc là gì?
Điều gì khiến một người thật sự khác biệt? Khi tìm ra lời đáp, bạn sẽ thấy đó không chỉ là một mà là sự kết hợp nhiều thuộc tính cá nhân. Nói chính xác hơn, đó chính là trí tuệ cảm xúc.
Nhiều người nghĩ rằng trí tuệ cảm xúc mềm mại và mỏng manh, và nếu trí tuệ cảm xúc có màu sắc, ắt hẳn họ sẽ nghĩ nó có màu hồng. Có thể bạn cũng đang nghĩ vậy, nhưng khi quyết định đọc quyển sách này, nghĩa là bạn đã sẵn sàng khám phá một quan niệm mới cũng như cách áp dụng sức mạnh trí tuệ cảm xúc của mình vào cuộc sống.
Thực tế là hầu hết mọi người đều có trí tuệ cảm xúc ở một mức độ nào đó. Tuy nhiên, việc bạn có hành động theo trí tuệ cảm xúc hay không còn tùy thuộc vào niềm tin và cách bạn đánh giá cảm xúc của mình; hơn nữa, điều này còn phụ thuộc vào sự hiểu biết của bạn về sức ảnh hưởng của trí tuệ cảm xúc đối với cuộc sống hiện tại của mình.
Chương này sẽ làm rõ bản chất của trí tuệ cảm xúc cùng những dạng thức liên quan đến định nghĩa của nó, đồng thời làm sáng tỏ khái niệm năng lực trí tuệ nội tâm và năng lực trí tuệ giao tiếp để có những giải thích căn bản về sự hài hòa giữa vùng não cảm xúc và vùng não nhận thức.
Qua những khó khăn thử thách của cuộc sống hiện đại được minh họa trong chương này, bạn sẽ thấy trí tuệ cảm xúc không mềm mại cũng chẳng mỏng manh, không đơn giản và càng chẳng phải màu hồng. Bạn sẽ nhận ra rằng hành động theo trí tuệ cảm xúc là cách củng cố năng lực bản thân và tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp trong môi trường làm việc với đồng nghiệp.
Nhằm làm sáng tỏ và loại bỏ một số suy diễn liên quan đến trí tuệ cảm xúc, bạn cần hiểu rằng trí tuệ cảm xúc là khả năng thấu hiểu và điều tiết xúc cảm để nhận thức bản thân rõ hơn cũng như để củng cố và mở rộng các mối quan hệ dễ dàng hơn.
Khả năng hành động theo trí tuệ cảm xúc của một người phụ thuộc vào mức độ trưởng thành về mặt xúc cảm của người đó. Sự trưởng thành này được bồi đắp theo thời gian, từ những trải nghiệm góp nhặt trong cuộc sống, đến năng lực nhận thức bản thân ngày một hoàn thiện và sự thấu hiểu về khả năng tương tác của bản thân với những người xung quanh. Chính vì thế, trí tuệ cảm xúc được tích lũy dần theo tuổi tác và kinh nghiệm của bản thân ta trong suốt hành trình của cuộc sống.
Năm 1990, Peter Salovey và Jack Meyer là những người đầu tiên dùng khái niệm “trí tuệ cảm xúc” để mô tả cách mọi người thổi hồn “trí tuệ” vào xúc cảm. Sau đó, Tiến sĩ Daniel Goleman (Mỹ), Giáo sư Malcolm Higgs và Giáo sư Victor Dulewicz (Anh) đã đưa ra định nghĩa cho cụm từ này. Sau đây là những định nghĩa được đúc kết:
Trí tuệ cảm xúc là khả năng:
– Nhận biết cảm xúc của mình và của mọi người.
– Giải tỏa căng thẳng và truyền cảm hứng cho bản thân.
– Kiểm soát cảm xúc nội tâm và các mối quan hệ.
Kiểm soát bản thân và các mối quan hệ
Từ định nghĩa tóm tắt ở trên, bạn có thể nhận thấy trí tuệ cảm xúc trước tiên có liên quan đến khả năng kiểm soát bản thân. Để làm được điều này, bạn cần phải có khả năng tự nhận thức mạnh mẽ, niềm tin mãnh liệt vào bản thân và lòng tự chủ kiên định.
Thứ hai, trí tuệ cảm xúc liên quan đến khả năng kiểm soát các mối quan hệ của bạn với mọi người. Khả năng này đòi hỏi bạn phải nhận biết được cảm xúc và phản ứng của những người xung quanh, để từ đó xây dựng những mối quan hệ lâu dài và bền vững dựa trên sự thấu hiểu này.
Để phát triển hai khả năng trên, bạn cần phải dựa vào năng lực trí tuệ nội tâm và năng lực trí tuệ giao tiếp. Đây chỉ là hai dạng thức trong thuyết “đa thông minh” (multiple intelligences) do Giáo sư Howard Gardner của trường Harvard nghiên cứu và thảo luận trong cuốn Frames of Mind (tạm dịch: Cơ cấu nhận thức) của ông.
Năng lực trí tuệ nội tâm
Nhờ năng lực trí tuệ nội tâm (hay còn gọi là khả năng tự nhận thức), bạn sẽ xác định được những gì đang diễn ra bên trong bạn và cân nhắc những điều cần làm. Ngoài ra, trí tuệ nội tâm còn giúp bạn nhận thức hành động, suy nghĩ và xúc cảm của mình, nhờ đó bạn có thể kiểm soát bản thân và cảm xúc của chính mình.
Năng lực trí tuệ giao tiếp
Năng lực trí tuệ giao tiếp (hay còn gọi là khả năng giao tiếp xã hội) giúp bạn xác định dễ dàng hơn cảm xúc của người khác cũng như cảm nhận đúng đắn hơn về các mối quan hệ, từ đó bạn sẽ quyết định sáng suốt hơn về những điều mình cần làm. Năng lực trí tuệ giao tiếp giúp bạn dễ hòa hợp, cảm thông và tác động đến mọi người, và như vậy, bạn có thể truyền cảm hứng và tạo lòng tin ở những người mà bạn tiếp xúc.
Tư duy và trí tuệ cảm xúc
Xưa nay, việc đánh giá trí tuệ con người được dựa trên khả năng tư duy và nhận thức; và từ đầu thế kỷ hai mươi, người ta đã dùng các bài kiểm tra chỉ số thông minh IQ để xác định khả năng tư duy và nhận thức của con người. Khi khả năng ngôn ngữ và tư duy toán học logic được đề cao trong các trường học thì chỉ số IQ nghiễm nhiên trở thành thước đo sự thành công của mỗi người.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, một số nghiên cứu của các nhà tâm lý học đã làm dấy lên một nhận định mới, đó là ngoài chỉ số IQ còn có nhiều tiêu chí khác có thể đánh giá mức độ thành công của một người. Những tiêu chí này phần nhiều liên quan đến khả năng hòa hợp của một cá nhân với những người xung quanh – chúng ta vẫn gọi đó là trí tuệ cảm xúc.
Năm 1996, Tiến sĩ Daniel Goleman đã khiến cả thế giới phải quan tâm đến khái niệm trí tuệ cảm xúc khi ông xuất bản quyển sách đầu tay của mình: Emotional Intelligence – Why It Can Matter More Than IQ (Tại sao trí tuệ cảm xúc lại quan trọng hơn IQ). Quyển sách nhanh chóng được nhiều người biết đến và trở thành tựa sách bán chạy khi đa số bạn đọc đều đồng quan điểm với tác giả rằng chỉ số IQ không phải là thước đo duy nhất tiên đoán sự thành công của một người trong mọi khía cạnh cuộc sống.
Theo Goleman, trí tuệ cảm xúc ẩn chứa nhiều sức mạnh và đây chính là “một thước đo quan trọng có thể đánh giá năng lực lãnh đạo”. Sau cuộc nghiên cứu diễn ra vào năm 1998 phân tích mô hình năng lực cạnh tranh của 188 tập đoàn đa quốc gia, Goleman càng tin tưởng vào ưu thế của trí tuệ cảm xúc so với chỉ số IQ và năng lực chuyên môn.
Kể từ đó, nhiều nhà tâm lý học khác đã thu thập số liệu để củng cố mối quan hệ giữa trí tuệ cảm xúc, năng lực và quá trình thăng tiến trong sự nghiệp của một cá nhân. Giờ đây, khi đánh giá mức độ thành công trong công việc, người ta đã bắt đầu thừa nhận trí tuệ cảm xúc quan trọng gấp hai lần chỉ số IQ và năng lực chuyên môn