Hận Và Yêu

“Tôi không hề xem nhẹ chuyện làm tình. Mãi đến năm 20 tuổi tôi mới trải qua kinh nghiệm này. Tôi không quen làm tình với bất cứ ai, nhất là những người mới quen biết mà James là người tôi mới quen.

Có phải tôi có ý thức khi ngủ với kẻ thù không? Không. Có phải trong khi tôi để cho đôi môi ngậm lấy lưỡi của James, tôi đang dự tính một phương cách nhằm hủy diệt anh ta không? Nhất định là không. Thật tình mà nói, James có là ai hay anh ta đã làm gì, thì trong lúc làm tình, những thứ đó chẳng hề làm tôi bận tâm. Những lúc ấy thể xác James cuốn hút tôi mạnh mẽ, và ngược lại tôi đối với anh ấy cũng thế.”

Tôi là một nhà văn. Cuốn sách thứ ba và cuốn gần đây nhất của tôi được giới phê bình văn học đánh giá cao, đã nằm trên danh mục những cuốn sách bán chạy nhất trong một thời gian dài – sự kiện mà gần một năm sau đó tôi vẫn cố nắm giữ cho được. Không có ngày nào trôi qua mà tôi không cảm thấy biết ơn về chuyện này. Tôi mới ba mươi lăm tuổi. Không có bao nhiêu nhà văn đạt được sự thành công như tôi trong cả cuộc đời của họ, ở lứa tuổi tôi lại càng ít hơn, và càng ít hơn nữa với một sự khởi đầu bất lợi như tôi.

Thật ra thì với chuyện những công trình trước tác lúc khởi đầu của tôi bị chế nhạo, lẽ ra tôi đã bỏ cuộc. Hoặc là vì đã không nói lên được một nghị lực sáng tạo vượt bực, hoặc là do sự ương ngạnh bướng bỉnh. Tôi nghĩ là có ít nhiều trong cả hai điều này.

Và cũng do Grace nữa. Tôi xin giải thích.

Quê tôi ở Middle River, một thị trấn nhỏ nằm phía Bắc của bang New Hamshire. Đúng với cái tên của nó, thị trấn này nằm trên bờ của một con sông giữa hai con sông khác, con sông Concticut và Androscoggin. Tôi chào đời và lớn lên ở đây. Như thế có nghĩa là không những tôi sẽ sống dưới bóng của rặng núi White Mountains mà còn dưới cái bóng của Grace Metalious.

Chắc chắn bạn sẽ hỏi Grace là ai?

Nếu không phải quê ở đây, chắc tôi chẳng biết bà ấy là ai. Tôi còn quá trẻ. Cuốn sách bán chạy nhất đầy tính chất kích động của bà, cuốn Peyton Place, được xuất bản năm 1956, mười sáu năm trước khi tôi ra chào đời. Tôi không có cơ hội xem cuốn phim và những màn trình chiếu trên tivi tiếp theo sau sự xuất hiện của cuốn sách trên. Vào lúc tôi chào đời năm 1972 thì cuốn phim đã bị bỏ xó, và tivi không còn trình chiếu nó vào buổi tối nữa. Nhưng giờ trình chiếu vào buổi chiều vẫn được thực hiện, lúc đó thì Grace chết đã được bảy năm, và tên tuổi của bà đã rơi vào quên lãng.

Tôi vô cùng kinh ngạc khi thấy tiếng tăm của bà phai mờ nhanh như thế. Tôi nghe nói là khi cuốn Peyton Place mới ra đời, một phụ nữ không tên tuổi, vợ một giáo viên ở New Hamshire, một phụ nữ trẻ mang dép đế mềm, mặc quần jean xanh, Grace đã viết một cuốn tiểu thuyết nảy lửa về tình dục và dám nói lên sự thật về cuộc sống của một thị trấn nhỏ và – cả những điều chưa bao giờ nghe nói đến – những khao khát của người phụ nữ. Theo tiêu chuẩn ngày nay thì Peyton Place là một cuốn sách “hiền lành” thôi, nhưng vào năm 1956 nó đã tạo nên một cơn sốc mạnh. Một số các quận hạt ở Mỹ đã cấm nó, nhiều thư viện cũng làm thế, ở Canada, ở Ý và Australia. Grace bị láng giềng xa lánh; bà nhận được những bức thư đe dọa; chồng bà bị mất việc, con cái bà bị bạn học quấy rối; trong lúc đó thì nhiều triệu người, nam cũng như nữ, đang đọc Peyton Place một cách lén lút.

Nhưng trí nhớ cũng bất thường như người phụ nữ mà Grace cho là một mùa thu muộn trong những trang mở đầu của cuốn sách. Trong vòng một thập niên mà cuốn sách đã trở nên nổi tiếng và đem lại tiếng tăm cho bà. Khi người ta đề cập đến Peyton Place là họ nghĩ ngay đến một Mia Farron và Ryan Harrington ở băng ghế sau chiếc xe hơi của John Pillsbury, hay một Constance MacKenzie và Tomas Makris đang vuốt ve âu yếm nhau trên bờ hồ trong đêm tối, hơn là nghĩ đến Grace Metalious. Peyton Place đã có một cuộc sống riêng của nó, giống như những bí mật, những vụ xì căng đan và tình dục của một thị trấn nhỏ. Grace như không còn được nhận ra trong đó nữa.

Nhưng hình ảnh Grace lại chưa bao giờ mờ nhạt ở Middle River. Một thời gian lâu sau khi Peyton Place bị những cuốn tiểu thuyết sinh động hơn che mờ, bà vẫn là con người vừa được ngưỡng mộ vừa bị nguyền rủa. Vì Middle River biết những điều mà phần còn lại của thế giới không biết. Middle River đúng hay không, điều này chẳng quan trọng. Điều quan trọng là cái định kiến sâu đậm của chúng tôi về nó. Chúng tôi biết Peyton Place không phải viết theo những mẫu người như Gilmanton hay Belmont như quần chúng vẫn tin. Nó viết về chúng tôi, Middle River đã bảo thế khi lần đầu tiên nó xuất hiện, và cái định kiến ấy chẳng bao giờ phai nhạt.