Dược Học Tham Luận

Khi chưa có con người, chưa có cái biết của con người thì thiên nhiên là gì, con người là gì, chưa thành vấn đề. Nhưng đã có con người, có cái biết của con người thì muôn vạn vấn đề đều bâu rức vào. Tại sao?

Con người không những là vua của lõa trùng, có biết đau biết ngứa, biết vui, biết buồn, mà còn là hội tụ của thái cực để thành một bầu trời trái đất nhỏ nữa! Thế từ bao la thiên nhiên đi vào Thái dương hệ, vạn vât, con người; vốn phải có một hệ thống dọc vô cùng khít khao mạch lạc để kết thành hai hiện tượng tinh thần và thể xác. Nếu không đạt suốt được trật tự thì dù đi vào đại khái cũng không tránh khỏi có chỗ lờ mờ…

Con người nhìn ra thấy nguồn gốc của địa cầu là nước, biển là nơi chứa nước của thiên nhiên. Nước có khí lạnh, có ánh sáng đen, chịu ảnh hưởng của Thủy tinh, có mùi nước biển, có vị mặn, có tánh thấm ướt, có thể lỏng, có công năng trôi chảy, lấy nơi thấp làm định cư, nhờ ngăn rào, nhờ bầu trời làm ngưng đọng, khi gặp ánh sáng mặt trời liền bốc thành hơi để không gian hòa dịu, tạo nên mây mù mưa móc, để không lệch về quá nóng hay quá lạnh, quá ráo hay quá ướt, cơ sanh sôi nhờ đó mà thảo mộc hóa sanh.

Có đất, có nước, có nóng, có ẩm, có gió thì có khí ấm áp. Thảo mộc theo đó mà phồn thịnh. Lấy xanh làm màu sắc, chịu ảnh hưởng Mộc tinh, lấy ấm làm khí, lấy sinh phát làm công năng, lấy lay động làm tánh, lấy cây cối làm chất, có mùi ôi nồng, và có thể sanh ra vị hoặc chua, hoặc cay, hoặc chát, hoặc ngọt, hoặc mặn, hoặc đắng, hoặc tê, hoặc ngứa; nhưng chua cay là vị rõ nhất của nó. Lấy nơi ấm áp ẩm thấp làm định cư, nhờ nước để tiếp dưỡng, nhờ bầu trời để chế ngự. Bám vào đất tạo nên chất đốt, hiển hiện tướng gió.

Có mặt trời, có hơi nóng, có khí nồng, có lửa cháy có mùi khét, có vị đắng, có tánh bốc cháy, lấy mặt trời làm chỗ tụ về, lấy than củi làm chỗ bám tạm bợ. Phát nhiệt làm công năng, có ánh sáng đỏ, chịu ảnh hưởng Hỏa tinh. Nhờ sự nối tiếp của chất đốt để sưởi ấm bầu trời, để lụi tàn bù đắp thêm cho đất. Chịu sự gạn lọc ánh sáng của nước.

Nóng lạnh giao xen, ấm mát trao đổi tạo thành khí ẩm, mùi thơm; vị ngọt, lạt, béo. Tánh ôn hòa, màu vàng, chịu ảnh hưởng Thổ tinh. Có công năng ngăn ngại, có hình tướng tròn đầy, là kết quả sự thối lui của Hỏa, để làm dụng cụ đựng cho nước, là nơi ung đúc kim loại mà cũng là nơi chứa vựa thức ăn cho thảo mộc, là nơi gá gởi cho tất cả Kim Mộc Thủy Hỏa.

Có đất đai, có khí mát se ráo tất có Thổ hóa Kim, có vị chua cay, có mùi tanh, có tánh thu liễm, có công năng kiên cố, có màu trắng, chịu ảnh hưởng Kim tinh, lấy bầu khí quyện làm căn cứ để chế ngự thảo mộc, khí gió; để ngưng đọng hơi nước trả về cho biển. Nhờ sự bốc hơi của khí đất dồn lên và chịu sự sưởi ấm của mặt trời.

Đó là đại khái sự tương quan bên ngoài của trật tự thiên nhiên thông qua lăng kính 5 hành chế hóa.